NAUKA 3/2005 • 49-62
JAN KOZŁOWSKI
Wszystkie chyba religie świata wprzęgają boga lub bogów w historię powstania czło-
wieka. Nie powinno to dziwić. Każde dziecko prędzej czy później zadaje rodzicom
pytanie „skąd się wziąłem”. W odpowiedzi często karmione jest bajkami w rodzaju
„przyniósł cię bocian”, ale w końcu dowiaduje się, że indywidualne życie ludzkie
powstaje zawsze z życia, a ściślej z zapłodnionego jaja. Refleksja filozoficzna każe
jednak sięgać wstecz tego łańcucha pokoleń, gdzie znaleźć musimy prarodziców i zadać
pytanie o ich początek. Ten najlepiej wyjaśnić przy pomocy mitów, których ogromne
bogactwo znajdziemy w religiach. W przypadku judaizmu i chrześcijaństwa mit taki
podaje Księga Rodzaju: mężczyzna został ulepiony przez Boga-Jahwe z gliny, a kobieta
stworzona z żebra mężczyzny. Podobnie jak nie można w nieskończoność podtrzy-
mywać wiary w „dzieciotwórczą” aktywność bocianów, rozwój nauk przyrodniczych ni
pozwala wierzyć w dosłowność przekazu Księgi Rodzaju. Reakcja naszych pociech
odartych z wiary w przynoszenie dzieci przez bociany jest często przesadzona: gdy
pokazuje się im czarno-białego ptaka z długim czerwonym dziobem, mówiąc – popatrz,
bocian, odpowiadają: – nieprawda, nie ma bocianów. Przyrodnicy podobnie, nie wierząc
już w historię Adama i Ewy, twierdzą, że jest to dowód na nieistnienie Boga, a przy-
najmniej na to, że ze stworzeniem człowieka nie miał on nic wspólnego. Bociany na
pewno (jeszcze) istnieją, o czym świadczyć może prosta obserwacja. Istnienie lub nie-
istnienie Boga jest kwestią wiary i najlepiej z góry założyć, że dowodzenie tego
istnienia-nieistnienia nie jest domeną nauk przyrodniczych. Przyjęcie takiej bezpiecznej
linii demarkacyjnej nie jest niestety regułą ani po stronie nauk przyrodniczych, ani po
stronie teologii, co staje się źródłem potencjalnych konfliktów.
https://drive.google.com/file/d/0BwuuniaB1InLUmJIbURnWUZBTXc/view?usp=sharing
